Tôi thuộc loại khởi nghiệp vì tham tiền. Tôi rời ghế ĐH khi đó đã có việc làm ngay, và mỗi ngày tôi đã kiếm được $50 - $70 / ngày là chuyện bình thường, bằng việc lắp ráp và bán máy tính, những năm 1997 - 2000.
Khi đó, tôi hay nói chuyện với ông anh vợ, anh làm bên ngành hàng không câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn nhiều vì các phi vụ đem lại lợi nhuận quá tốt đối với ngành CNTT lúc bấy giờ.
Quyết đinh sau những phi vụ đó là thành lập cty vì ông anh muốn làm thêm mảng du lịch. Ok làm thôi.
Mua lại 1 cty cũ (ngày đó làm dự án là cty phải có thâm niên) rồi ông anh rủ thêm 1 anh bạn làm bên ngân hàng vào cuộc. Với quan điểm duy nhất của anh vợ là quản lý tiền bạc cho chuẩn (*1). Điều này đúng nhưng chưa đủ.
Vốn khởi nghiệp của chúng tôi khi đó là 300M, năm 2001. Số vốn này không nhỏ. Buôn bán hồi đó dễ dãi vô cùng. Bán nợ chẳng cần hợp đồng, ghi mỗi vào sổ - khi đó phần mềm kế toán chưa phát triển mạnh.
Cuối năm 2001, kế toán báo tổng kết lãi phòi lên 1.7 tỷ - bao gồm vài khoản nợ không thu hôi được.
OK lãi quá. Cứ để đấy cty mới đang cần vốn, đỡ phải vay. Tuy nhiên mỗi cổ đông lấy về ăn Tết 100M/ông.
2002, Đài loan gặp thiên tai khiến cho ngành máy tính chao đảo. Chúng tôi có thông tin nên cũng chộp dật được 1 tý - cơ hội mà.
2003 - 1 ông đi Mỹ công tác. Thi thoảng nhắn về chia tiền bạc.
Cùng thời điểm, anh bên ngân hàng cũng nhắn nhủ ... "tao cần tiền để chiến đấu chức vụ TGD..."
Nồi bánh chưng đang sôi - củi rút dần ra.
Tôi đã phải bán 2 chiếc xe Transit (chạy du lịch mà) và đóng cửa mảng du lịch - vốn nó đã ọp ẹp vì không có ai chỉ đạo. Doanh thu chính từ việc cho thuê xe chứ không phải do bán được tour.
Tôi không nghĩ rằng đấy là những dấu hiệu xấu cho cty mình.
Vốn giảm dần từng tháng và từng tháng, vốn bị đọng ở tồn kho, khó bán. Bên cạnh đó, ngày đó sale làm quái gì có ASK như bây giờ. (Cũng chính vì thế ngày nay ngành phân phối các sp IT - sale cũng chẳng biết kỹ năng là cần những kỹ năng gì luôn). Chủ yếu là bán bởi các quan hệ giữa các cty và giữa quan hệ là các bạn cùng lớp ĐH với nhau.
Đến 1 ngay đẹp trời, kho đầy ắp hàng - nhưng khó bán, tiền mặt luân chuyển không có. Nhân viên nghỉ dần, hàng tồn chất đống. Tôi bán rẻ cho 1 cty khác để thu hồi vốn và đóng cửa. Cty này sau đó bán số hàng của tôi giá gấp 3 giá vốn của tôi.
BÀI HỌC RÚT RA:
1) Hãy chọn các cổ đông có năng lực phù hợp với ngành nghề mình sẽ kinh doanh.
2) Hãy chọn cổ đông có tính cam kết về đóng góp quỹ thời gian cho doanh nghiệp.
3) Bắt buộc và nên có phòng tài chính kế toán chuẩn chỉ. Và ràng buộc với cổ đông chuyên trách.
4) Xây dựng bộ máy làm việc chuẩn chỉ từ các phòng ban đến nhân viên. Như phòng KD, MKT, DV sau bán hàng...
5) Quy chế tài chính, lương thưởng, kỷ luật lao động, ... phải thật rõ ràng nghiêm minh
RÚT CỦI ĐÁY NỒI - HẬU QUẢ KHÔN LƯỜNG
VÌ THẾ ĐỪNG VÌ TÌNH CẢM QUAN HỆ MÀ LÀM SAI QUY TẮC - NHẤT LÀ VỀ TÀI CHÍNH.
BẢN THÂN MÌNH LUÔN PHẢI CÓ Ý THỨC HỌC HỎI KIẾN THỨC CHUYÊN NGÀNH VÀ KIẾN THỨC QUẢN TRỊ
Bài chia sẻ từ facebook: Nguyễn Bá Anh
