Nhà yêu nước Phan Chu Trinh có chủ trương yêu nước là làm 3 điều: khai dân trí - chấn dân khí - hậu dân sinh. Dân khí tức tinh thần dân tộc là yếu tố quan trọng thứ hai để đất nước hùng cường.
Đời nhà Trần với hào khí Đông A ba lần phá tan quân Mông Nguyên, thời đó được xem vó ngựa quân Mông Cổ đến đâu thì tan hoang đến đó. Thời nhà Lý với tinh thần dân tộc mạnh mẽ tướng Lý Thường Kiệt có trận đánh đi vào sử sách trên dòng sông Như Nguyệt và bài thơ “Nam quốc sơn hà nam đế cư” ra đời từ đó… Việt Nam ta tồn tại và phát triển hơn 4.000 năm lịch sử, không chịu khuất phục trước giặc Tàu, đánh đuổi giặc Pháp rồi Mỹ cũng là nhờ ở cái gốc rễ dân khí mạnh mẽ ấy.
Cụ thể của dân khí là gì, tôi có mấy điều sau:
- Dân khí là yêu nước.
- Dân khí là biết lấy lợi ích dân tộc, lợi ích quốc là làm trọng mà xem nhẹ lợi ích cá nhân, gia đình, dòng họ.
- Dân khí là biết điều ngay, lẽ phải, là bênh vực cho điều ngay, lẽ phải.
- Dân khí là biết giữ mình, tu dưỡng đạo đức nhân cách cá nhân, là khiêm nhường nhưng đầy lòng tự tôn cá nhân.
…
Ngẫm thời nay,
Nhận thức xã hội về giá trị sống không rõ ràng, mông lung, nhiều giá trị sống bị đảo lộn thật thật giả giả, đảo điên. Người trẻ nhìn người lớn hành động và noi gương, người dân nhìn lãnh đạo quốc gia mà học tập làm theo…
Người dân đa phần là chỉ làm sao cho có lợi cho bản thân, gia đình, dòng họ mà không quan tâm đến lợi ích tập thể, lợi ích dân tộc. Nhiều lãnh đạo thì vun vén cho dòng họ, con cháu để gây nên hiện tượng của một giai đoạn dài “lò đã đốt thì củi tươi cũng phải cháy”…
Giới tri thức, sinh viên nhận thức về đúng sai cũng nhiều lệch lạc lắm, không dám bày tỏ chính kiến không hết lòng bênh vực lẽ phải chỉ mong lợi ích cá nhân được vun đầy.
Giới doanh nhân có nhiều tổ chức đoàn hội, về hình thức thì hoành tráng là đoàn kết nhưng nội bộ thì rệu rã, là lợi ích nhóm, là đấu đá nhau. Phần đông cũng chỉ ráng khư khư giữ cái lợi riêng cho công việc làm ăn bản thân, gặp chuyện bất bình sai trái cũng chỉ thường im lặng là chính rồi tìm cách lách, luồn để thu lợi làm giàu…
Tu dưỡng đạo đức cá nhân, làm giàu đời sống tâm hồn ngày càng hiếm thấy mà đua tranh hơn thua, ghen ăn tức ở, chạy theo sự giàu có vật chất thì ngày càng phổ biến.
Thử hỏi dân khí - tinh thần dân tộc hào hùng hơn 4.000 năm nay ở đâu? Để mà sự thật đau lòng.
- Người Việt không dám tin người Việt.
- Người Việt chỉ tin vào nước ngoài, sính hàng ngoại hơn hàng Việt.
- Người Việt nói tới yêu nước, đấu tranh điều hay lẽ phải thì được phong danh hiệu “phản động”.
- Người Việt chấp nhận là dân tộc nhỏ, nghèo khi có hơn 93 triệu dân là nước đông dân thứ 13 trên thế giới.
- Để sinh viên sức dài vai rộng, trẻ khỏe học thức lười nhát không vận động, thích chơi game ngủ li bì hơn hành động, cho phép tư duy “sinh viên nghèo nên được ăn cơm từ thiện 2.000 đồng từ ngày này sang tháng khác”.
…
Ôi dân khí dân tộc Việt nay về đâu, ngẫm mà thấy đau!
TP HCM ngày 13/10/2017
Cao Trung Hiếu
